Pubers kunnen niet zonder hun telefoon, wifi behoort tot de eerste levensbehoeften, ‘gewoon’ contact is lastig. Hoe ga je daar als ouder, als docent, als opvoeder mee om?
Om een antwoord op deze vraag te krijgen verzamelden zich bijna 150 ouders in een frisse aula van het Cambreur College, waar Helder Theater met hoofdrolspelers Hester en Jeroen en pedagoge en docente Katja Schuijffel (Mediafulness) in een flitsende presentatie gelardeerd met hilarische toneelstukjes heel herkenbare situaties voor het voetlicht brachten.

Vragen van ouders
Sociale media zijn gevaarlijk, handig, verslavend. Deze drie begrippen komen naar boven op een vraag aan de zaal. En ook vragen als:
• Hoe kun je het mediagedrag van je kind in de gaten houden?
• Op welke leeftijd moet je wat toestaan?
• Hoe houd je accounts en wachtwoorden in de gaten?
• In hoeverre kunnen we als ouders en school samenwerken in het begeleiden van de jongeren.
• Apptaal en gewone jongerentaal, wat moet je hiermee?
• Kun je en moet je ook dingen afschermen?

Sociale media zijn niet meer weg te denken
Katja is heel duidelijk: Sociale media gaan nooit meer weg. We staan pas aan het begin. Dus we moeten ermee leren omgaan en onze jeugd ook. Jongeren zijn digital natives, wij zijn digital immigrants. Apps en games zijn precies op deze doelgroep afgestemd, de telefoon links laten liggen is dus geen optie.

Pubers, opvoeden en sociale media
In twee scènes laat het Helder Theater zien hoe ouder en kind met onenigheid over telefoongebruik om kunnen gaan: Je kunt het op laten lopen tot een enorme ruzie, de telefoon wordt op slinkse wijze ingenomen, de sfeer is tot het nulpunt gedaald. Je kunt ook proberen met elkaar in gesprek te blijven. Het kind probeert pa te interesseren voor facebook, zodat hij een oude liefde kan contacten. Er blijft een verschil van mening, maar de communicatie blijft open.

En hoe doet u dat thuis, vraagt Katja?
In veel gezinnen wordt de telefoon ’s nachts beneden geparkeerd, is een telefoon aan tafel verboden en worden er samen dingen ondernomen, waarbij de telefoon niet of minder gebruikt wordt.

Jongeren willen met elkaar in contact blijven. Vroeger schreven we briefjes, belden we eindeloos met elkaar of bleven op het schoolplein hangen om te kletsen, nu gebeurt vrijwel alles met de telefoon. Handig zonder meer, maar onze pubers weten te weinig over de negatieve effecten. Daar hebben wij opvoeders een taak. Sociale media afkeuren is niet de juiste weg, wij moeten begrijpen dat een kind mee wil doen, dat in contact blijven wezenlijk is voor zijn plek in de groep, maar we moeten wel in gesprek blijven, zodat ze ook bij problemen of bij een domme actie naar ons toe durven stappen en hulp durven vragen.

Rol van ouders
Wijkagente Petra van Eijk geeft aan dat zij dagelijks te maken heeft met meldingen van sexting. Het opsporen van een schuldige is lang niet altijd mogelijk, effectiever dus is het om preventief te werken. Ook zij geeft aan dat het in gesprek blijven met je kind, belangstelling tonen, controleren en grenzen stellen aan te raden is. Pubers leren daardoor en door met elkaar informatie te delen om beter om te gaan met sociale media. Katja vult aan:  Pubers kunnen nog niet begrijpen wat hun acties op de langere termijn voor gevolgen heeft. Hun hersenen zijn gewoon nog niet helemaal af. Dat kan tot 21, misschien wel tot 25 jaar duren. In de tussentijd moeten ouders deze rol dus op zich nemen. Plannen willen ze wel, maar dat kunnen ze gewoon nog niet. Dus ook daar hebben ze hulp bij nodig. Google de naam van je kind regelmatig om te zien wat er op internet te vinden is en stel grenzen die passen bij jouw kind en geef zelf het goede voorbeeld!

Risico’s
Want er zijn zeker risico’s: Nepnieuws herkennen is niet eenvoudig. Multitasken kan niemand, dus een telefoon heeft echt negatieve invloed op concentratie en studieresultaten. Je kunt 24/7 in contact blijven met de wereld, dus slaapgebrek kan het gevolg zijn. En teveel en te lang turen naar een scherm is funest voor je ogen.

Tips
Katja raadt de ouders het boek ‘Focus’ van Justine Pardoen aan met uitstekende tips over opvoeden, huiswerk, leerstijlen en social media. Jongeren vinden het lastig om te reflecteren op eigen gedrag. Vraag je echter wat ze een vriendin of een broer zouden aanraden om te doen, dan lukt ze dat vaak wel. Via die omweg kun je als ouder of als docent wel met hen in gesprek komen.
Maar tegelijkertijd: Gun ze ook hun privacy en heb vertrouwen in je kind.

Tot slot
Het was een zeer zinvolle avond. Een eenvoudig antwoord op onze vragen hebben we niet gekregen. Maar wel goede, bruikbare tips, die we door de leuke manier van presenteren zeker gaan onthouden.